نجات کسب‌وکار آنلاین در روزهای جنگ: راهکارهایی برای تداوم فروش و دسترسی کاربران در شرایط بحرانی

زمانی که کشور در شرایط جنگ یا بحران های مختلف دیگر قرار می گیرد، همه جنبه های زندگی ما از جمله کسب و کار و اقتصاد تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. در حقیقت، اکثریت جامعه تنها به خرید مایحتاج ضروری خود بسنده کرده و خرید های غیر ضروری را به زمان آرام تر شدن شرایط موکول می کنند. بنابراین، طبیعی است که کسب و کار ها رونق سابق را نداشته باشد و فروش کالا و خدمات به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. البته که نمی‌توان این شرایط ناشی از جنگ را غیر طبیعی دانست اما باید به دنبال راه های برای به حداقل رساندن ضرر های مالی باشیم. در این مقاله می خواهیم به بررسی راه های نجات کسب و کار آنلاین در روزهای جنگ بپردازیم.

۱. استفاده از زیرساخت‌های خارج از کشور برای حفظ دسترسی

در زمان بحران، اولین چیزی که معمولاً دچار اختلال می‌شود، اینترنت ملی و زیرساخت‌های داخلی است. در چنین شرایطی، اگر سرور یا هاست وب‌سایت شما در داخل کشور باشد، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که سایت از دسترس خارج شود یا با سرعت بسیار پایین بارگذاری شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که از هاست‌ها و سرورهای خارجی مطمئن استفاده کنید. کشورهای اروپایی مثل آلمان، هلند یا فرانسه و همچنین برخی کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات می‌توانند میزبان خوبی برای سایت شما باشند. این سرورها، علاوه بر حفظ دسترسی بهتر، به شما امکان پشتیبانی از CDN و ابزارهای ضد حمله را نیز می‌دهند.

همچنین پیشنهاد می‌شود از سرویس‌های بکاپ‌گیری خارجی مانند Cloudflare، Bunny.net یا Amazon S3 استفاده کنید تا اگر روزی به‌طور کامل از دسترسی داخل کشور قطع شدید، حداقل سایت شما برای کاربران خارج از کشور و مشتریان مهاجر فعال باشد.

۲. تهیه نسخه‌های منظم پشتیبان از اطلاعات حیاتی

در روزهای جنگ و بحران، خطر از دست رفتن اطلاعات به‌طور ناگهانی بسیار بیشتر از شرایط عادی است. سرور ممکن است آسیب ببیند، دسترسی به پنل‌ها مسدود شود یا حتی اطلاعات سایت و پیج به‌دلایل امنیتی پاک شود. به همین دلیل، تهیه‌ی نسخه پشتیبان منظم از اطلاعات سایت، محتوا، دیتابیس، لیست مشتریان و سفارش‌ها اقدامی ضروری است.

پیشنهاد می‌شود هر ۲۴ یا ۴۸ ساعت یک بار، به‌صورت خودکار از سایت و صفحات اجتماعی خود بکاپ بگیرید. برای این کار می‌توانید از افزونه‌های وردپرس مثل UpdraftPlus، BackupBuddy یا از ابزارهای فضای ابری مثل Google Drive، Dropbox یا حتی NAS‌ های خانگی استفاده کنید. همچنین فایل‌های بکاپ را در چند مکان مختلف نگه دارید، مثلاً روی هارد اکسترنال، فضای ابری و یک حافظه فلش آفلاین. این بکاپ‌ها می‌توانند در زمان حمله سایبری، فیلتر شدن یا خرابی سایت، شما را از فاجعه نجات دهند.

۳. طراحی اپلیکیشن یا نسخه وب اپلیکیشن برای تداوم فروش

یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌های کسب‌وکارهای آنلاین، وابستگی بیش از حد به پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام یا واتساپ است. در زمان بحران، اولین اقدام دولت‌ها برای کنترل اوضاع، فیلتر کردن پلتفرم‌های محبوب است. بنابراین شما باید به فکر راه جایگزین باشید. یکی از بهترین راهکارها، راه‌اندازی اپلیکیشن اختصاصی یا طراحی نسخه PWA (Progressive Web App) از سایت است که کاربر بتواند آن را روی موبایل خود نصب کند.

این اپلیکیشن می‌تواند شامل فروشگاه آنلاین، محتواهای آموزشی، لیست محصولات، اطلاعات تماس و حتی درگاه پرداخت باشد. همچنین امکان ارسال نوتیفیکیشن مستقیم به کاربران بدون نیاز به اینستاگرام فراهم می‌شود. در شرایطی که بسیاری از رقبا از دسترسی به کاربران ناتوان شده‌اند، شما همچنان می‌توانید با یک اپلیکیشن ساده، به مشتری خود خدمات ارائه دهید.

۴. چندکاناله کردن ارتباط با مشتریان در بحران

زمانی که بحران رخ می‌دهد، شاید تنها راه ارتباطی شما با مشتریان از بین برود. به همین دلیل، باید پیش از هر چیز، یک سیستم اطلاع‌رسانی چندکاناله برای شرایط اضطراری طراحی کنید. این یعنی شما باید هم‌زمان در چند پلتفرم حضور فعال داشته باشید: ایمیل، پیامک، تلگرام، واتساپ بیزینس، پیام‌رسان‌های داخلی و حتی تماس مستقیم.

پیشنهاد می‌شود از الان شماره موبایل، آدرس ایمیل، آیدی تلگرام یا اطلاعات تماس کاربران خود را در قالب یک دیتابیس منظم ذخیره کنید. در زمان بحران، می‌توانید اطلاعیه‌ها، لینک‌های جایگزین سایت یا اپ، تخفیف‌ها یا تغییر وضعیت خدمات را از طریق پیامک یا ایمیل برای کاربران بفرستید. استفاده از پنل‌های پیامکی ایرانی یا ابزارهایی مثل Mailchimp یا Sendinblue برای ارسال انبوه توصیه می‌شود.

۵. راه‌اندازی نسخه آفلاین فروش یا تعامل جایگزین اینترنت

در شدیدترین حالت ممکن است حتی اینترنت به‌طور کامل قطع شود. در این شرایط، سیستم فروش آنلاین از کار می‌افتد. برای مقابله با این وضعیت باید از قبل آماده باشید. اگر اطلاعات مشتریان قبلاً ذخیره شده باشد (مثلاً از طریق لیست شماره‌تلفن یا ایمیل)، می‌توانید با تماس تلفنی، پیامک یا نمایندگان حضوری با مشتریان در ارتباط بمانید و سفارش‌گیری را انجام دهید.

همچنین می‌توانید فرم‌های سفارش آفلاین تهیه کنید که در دستگاه مشتری ذخیره شود و در صورت اتصال مجدد به اینترنت ارسال شود. برخی از ابزارهای فرم‌ساز مثل JotForm یا CognitoForms این قابلیت را دارند. در شرایط بحرانی، این نوع سفارش‌گیری شاید جان برند شما را نجات دهد.

۶. استفاده هوشمندانه و امن از VPN و ابزارهای ضد فیلتر

در بسیاری از موارد، ممکن است پیج اینستاگرام شما فیلتر شود و حتی در صورت ورود از آی‌پی‌های مشکوک، به‌صورت خودکار از دسترس خارج شود یا دی‌اکتیو شود. بنابراین، اگر قصد دارید در زمان فیلترینگ همچنان پیج را مدیریت کنید، باید از VPNهای امن با آی‌پی ثابت استفاده کنید.

از VPNهای رایگان پرهیز کنید؛ چرا که معمولاً اطلاعات را به خطر می‌اندازند و ناامن هستند. ابزارهایی مانند NordVPN، Surfshark، یا ProtonVPN نسخه‌هایی دارند که با آی‌پی ثابت ارائه می‌شوند. همچنین توصیه می‌شود برای هر دستگاه یک آی‌پی اختصاصی تهیه کنید تا احتمال بسته شدن اکانت کاهش یابد.

۷. مدیریت شفاف بحران و اعتمادسازی با مشتریان

در زمان‌های بحرانی، مهم‌ترین چیزی که باعث وفاداری مشتری می‌شود، صداقت و ارتباط شفاف است. اگر خدمات شما دچار اختلال شده، به‌جای پنهان کردن یا بی‌توجهی، صادقانه اطلاع‌رسانی کنید. مشتریان قدردان این شفافیت خواهند بود. یک پیام ساده مثل «به دلیل شرایط اضطراری ارسال‌ها با تأخیر انجام می‌شود» یا «لطفاً از طریق تلگرام با ما در ارتباط باشید» می‌تواند جلوی ده‌ها شکایت را بگیرد.

همچنین بهتر است یک بخش «سؤالات متداول در بحران» به سایت خود اضافه کنید یا در استوری‌های اینستاگرام پست‌هایی با عنوان «اطلاعیه مهم» بگذارید. این شفافیت می‌تواند اعتماد مشتریان را حفظ کند حتی اگر فعلاً قادر به ارائه خدمات کامل نباشید.

سخن پایانی

بحران‌ها همیشه وجود خواهند داشت؛ اما تفاوت برندهای ماندگار با دیگران در این است که برای بحران آماده‌اند. کسب‌وکار شما باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که حتی اگر اینترنت قطع شود، سرورها از دسترس خارج شوند، یا پلتفرم‌ها فیلتر شوند، باز هم بتواند فعالیت کند. با اجرای همین راهکارهای ساده اما کاربردی، می‌توانید برند خود را در سخت‌ترین شرایط حفظ کرده و حتی اعتماد بیشتری از مشتریان به دست آورید.